SIRI AFYA YA UZAZI :SABABU KUBWA ZINAZOHUSIANA NA UGONJWA WA PID KWA WANAWAKE

Na Woinde Shizza,Arusha

PID (Pelvic Inflammatory Disease) ni ugonjwa unaohusiana na maambukizi katika mfumo wa uzazi wa wanawake, ambayo yanaweza kuathiri mirija ya fallopian, mfuko wa uzazi, na viungo vya pelvis. Fikiriamfumowauzaziwamwanamkekama shamba lenyemimea. Sasafikiriamaambukizikamawaduduwaharibifu. Wanapovamia, wanawezakuharibumimea. Hivyondivyomaambukiziyanavyowezakuharibumfumowauzaziwamwanamke.

Asilimia kubwa ya Wanawake wamekuwa wanakubwa na ugonjwa huu huku baadhi Yao wamekuwa hawaujui awajui dalili wala namna ya kujikinga wengine awaelewi hata dalili za ugonjwa huu ambao umekuwa inawasumbua wanawake wengi sana hapa nchini.

Ugonjwa huu unaweza kuwa na athari mbaya kwa afya ya uzazi na kusababisha matatizo kama ugumba na matatizo ya mimba nivyema Kila mwanamke kuelewa maana ya ugonjwa huu, sababu zake, matibabu, na hatua za kuchukua ili kuzuia kuambukizwa.

Daktari kutoka hospitali ya Maria Stopes anaeleza zaidi baadhi ya sababu zinazosababisha mwanamke akashikwa na ugomjwa huu.

BAADHI YA VISABABISHI VYA PID

Daktari wa magonjwa ya kinamama anaeleza kuwa PID husababishwa na maambukizi ya bakteria katika mfumo wa uzazi ,ambapo mara nyingi huambukizwa kupitia njia ya kizazi wakati wa tendo la ngono ikiwemo maambukizi ya zinaa kama gonorrhea ni sababu kuu za ugonjwa huu wa PID.

1. Maambukizi ya Bakteria: Sababu kuu ya PID ni maambukizi ya bakteria katika mfumo wa uzazi. Mara nyingi, maambukizi haya hutokea kupitia njia ya kizazi wakati wa tendo la ngono. Bakteria wanaoingia kwenye kizazi wanaweza kupanda juu na kusababisha maambukizi katika viungo vya juu vya mfumo wa uzazi.

2. Maambukizi ya Zinaa: Mara nyingi, PID husababishwa na maambukizi ya zinaa kama vile gonorrhea na chlamydia. Hizi ni aina ya maambukizi yanayosambazwa kwa kawaida kupitia tendo la ngono na huweza kusababisha uharibifu wa tishu za ndani za mfumo wa uzazi, ikiwa ni pamoja na viungo vya ndani kama vile mirija ya fallopian.

3. Utoaji wa Mimba: Utoaji wa mimba usio salama au usiozingatia usafi wa kutosha unaweza kuongeza hatari ya kuambukizwa PID. Wakati wa utoaji wa mimba, kuna hatari ya bakteria kuingia kwenye mfumo wa uzazi kupitia njia ya kizazi, na hii inaweza kusababisha maambukizi.

4. Matumizi ya Kifaa cha Intrauterine (IUD): Ingawa ni nadra sana, matumizi ya kifaa cha intrauterine (IUD) kama njia ya uzazi wa mpango yanaweza kuongeza hatari ya kuambukizwa PID. IUD ni kifaa kilichowekwa ndani ya kizazi, na katika baadhi ya visa, kinaweza kutoa njia kwa bakteria kusafiri hadi kwenye viungo vya juu vya mfumo wa uzazi.

HIZI HAPA DALILI ZA UGONJWA WA PID

Dalili za PID ni pamoja na maumivu ya tumbo, kutokwa na uchafu ukeni ulio na harufu mbaya, hedhi yenye maumivu makali, homa, na uchovu.

NINI KINATOKEA USIPO TIBIWA PID

Iwapo uliacha kutibu ugonjwa huu wa PID inaweza kusababisha madhara makubwa kwenye mfumo wa uzazi ,kama vile kusababisha mirija ya fallopian kujaa maji au kuathiriwa kwa njia nyingine, na hivyo kuongeza hatari ya kupata mimba nje ya kizazi au ugumba ambapo pia,inaweza kusababisha maambukizi ya muda mrefu au ya kurudia.

MATIBABU YAPOJE

Matibabu ya PID yanahusisha matumizi ya dawa za antibiotics za kuua bakteria pia ni muhimu kuanza matibabu haraka ili kuzuia madhara zaidi Aidha ia Daktari atahitaji kuagiza dawa sahihi baada ya kufanya vipimo vya kuambukizwa na kugundua aina ya bakteria ni vyema mgonjwa kumaliza dozi yote ya dawa ili kuondoa kabisa maambukizi.

MWANAMKE AFANYE NINI KUZUIA PID

Kwa kuzingatia maelezo yaliyotolewa, hapa kuna hatua muhimu ambazo mwanamke anaweza kuchukua ili kujilinda na kuzuia PID:

1. Matumizi ya Kondomu: Matumizi sahihi ya kondomu wakati wa ngono inaweza kusaidia kuzuia maambukizi ya zinaa, ambayo ni sababu kubwa ya PID. Kondomu hutoa kinga dhidi ya maambukizi ya bakteria na virusi vinavyosambazwa kwa njia ya ngono.

2. Kujua Mwenzi Wako: Kuwa na mwenzi mmoja tu ambaye unajua kuwa hana maambukizi ya zinaa inaweza kupunguza hatari ya kuambukizwa PID. Ni muhimu kuwa wazi na mwenzi wako kuhusu historia yako ya afya na kujadili hatua za kujilinda pamoja.

3. Vipimo na Matibabu: Kupata vipimo vya mara kwa mara vya maambukizi ya zinaa ni muhimu. Ikiwa vipimo vyako vinagundua maambukizi, ni muhimu kupata matibabu mapema. Matibabu sahihi yanaweza kuzuia maambukizi kupanda juu na kusababisha PID.

4. Usafi wa Kibinafsi: Kuzingatia usafi wa kibinafsi ni muhimu kuzuia maambukizi. Kunawa vizuri mara kwa mara, hasa wakati wa hedhi na baada ya tendo la ngono, kunaweza kusaidia kuzuia bakteria kuingia kwenye mfumo wa uzazi.

5. Utoaji wa Mimba Salama: Ikiwa utoaji wa mimba unahitajika, ni muhimu kuhakikisha kuwa unafanywa katika mazingira salama na na wataalamu waliohitimu. Utoaji wa mimba usio salama unaweza kuongeza hatari ya maambukizi na hivyo kuongeza hatari ya PID.

Kwa ujumla, elimu ya afya ya uzazi na mazoea bora ya kingono ni muhimu kwa kuzuia maambukizi na magonjwa kama vile PID. Kuchukua hatua za kujilinda na kufuata ushauri wa wataalamu wa afya ni njia bora ya kuhakikisha afya bora ya uzazi.

WAWAKE W AFUNGUKA

Benabeta John ni mmoja ya mwanamke ambaye alikuwa haujui kabisa ugonjwa huu anaeleza kuwa yeye amekuwa akiisikia ugonjwa huu katika mitandao ya kijamii kuhusiana na ugonjwa huu lakini ajui ni ugonjwa wa aina gani na unasababisha na Nini

Neema Shayo anaeleza kuwa alikuwa hajui chanzo au Visababishi vya ugonjwa huu lakini mara baada ya kwenda Kwa wataalam wa afya ndio alikogundua ugonjwa huu ambapo anaenda mbali na kusema zamani alikuwa anajua ni ugonjwa wa UTI lakini alivyochekiwa aligundua ni PID na ameweza kutibiwa na kupona kabisa na Sasa amekuwa akifanya uchunguzi wa afya yake mara Kwa mara.

Ugonjwa wa PID unaweza kuwa na athari kubwa kwa afya ya uzazi ya mwanamke unaweza kusababisha ugumba na matatizo ya mimba, ni vyema kutambua dalili za ugonjwa huo na kutafuta matibabu mapema ili kuzuia madhara zaidi na Kwa kuzingatia hatua za kujikinga na kuchukua tahadhari, wanawake wanaweza kupunguza hatari ya kuambukizwa na kuathiriwa na PID ,pia Kupata huduma za afya mara kwa mara ni muhimu katika kudumisha afya ya uzazi na kuzuia magonjwa kama PID.