Flora kweka wa kwanza kushoto mwanamke anayefanya kazi ya uchongaji vyuma katika taasisi ya usanifu na ubunifu mitambo TEMDO akimuelekeza Moja ya mwanafunzi aliekuwa kwenye mafunzo ya vitendo katika taasisi hiyo namna ya kuchonga vyuma
Na Woinde Shizza, ARUSHA
Tatizo la ajira bado ni
changamoto kubwa inayowasumbua wanawake wengi hapa nchini, japo kuwa kuna
baadhi yao wamediriki hata kusomea fani au kazi zile zinazosemekana na baadhi
ya watu kuwa zinapaswa kufanywa na wanaume, wakati huo huo bado serikali ina vipaumbele
vichache kwa kuwapa ajira wale ambao wamejitosa kuingia darasani na kusomea
fani zinazodaiwa na baadhi ya watu kuwa zinapaswa kufanywa na wanaume.
Ripoti mpya ya Ofisi ya Taifa
ya Takwimu (NBS) imeeleza kuwa, hakuna mabadiliko makubwa ya mgawanyo wa ajira
kisekta kwa kutumia tafsiri ya kitaifa kati ya mwaka 2014 na 2020/21 ingawa
ajira katika Serikali Kuu na Serikali za Mitaa zilisinyaa.
Mabadiliko makubwa ya
mgawanyo wa ajira yameonekana miongoni mwa watu walioajiriwa katika sekta ya
kilimo (66.8% 2014 na 58.4% 2020/2021) na shughuli nyingine binafsi za kiuchumi
zisizo za kilimo (mwaka 2014 asilimia 26.6, na mwaka 2020/21 asilimia 22.7).
Ripoti hiyo ya Watu wenye
Uwezo wa Kufanya Kazi ya mwaka 2020/21, imesema kuwa kusinyaa kwa kiwango cha
waajiriwa Serikalini kunatoa taswira kamili ya hatua zilizochukuliwa na
Serikali kati ya mwaka 2015 na 2020 ambapo zilitolewa ajira mpya chache.
Hii inaonyesha kwamba zinahitajika
juhudi kubwa kuvutia uwekezaji na biashara zenye uwezo mkubwa wa kuzalisha
ajira, hasa kwa wanawake ambao wanakabiliwa na changamoto mbalimbali.
Frida Munishi ni mwanamke mwenye
shahada ya uhandisi mitambo na amekuwa akijitolea kufanya kazi Kwa kipindi cha
miaka mitatu sasa katika taasisi ya ubunifu na usanifu mitambo (TEMDO) anaeleza
kilio chake kikubwa alichonacho cha kukosa ajira katika kipindi chote hicho
japo amekaa darasani na kusoma lakini tatizo lake kubwa ni kukosa ajira.
Anaeleza kuwa kabla hajasoma
masomo ya uhandisi, alikuwa anapenda sana maswala ya uhandisi, ndio sababu
iliyomfanya kuingia huku na kupambana bila ya kuangalia nani atasema nini au
atachukuliwaje na jamii.
Anaeleza kuwa nia yake haswa
ni kufanya kazi na kujipatia kipato, lakini awali alipokuwa anaanza kazi hii
alipitia changamoto mbalimbali ikiwemo mfume dume ambao watu waliokuwa wanampa
kazi za kufanya za nje kama uchomeleaji, utengenezaji madirisha na milango
walikuwa wanampa kazi kwa shingo upande kwa madai kuwa hataiweza Kwa
sababu yeye ni mwanamke.
"Mimi apa nilipenda hii
kazi mara baada ya kuona mamangu mdogo anafanya kwa iyo nilipomaliza masomo
yangu ya sekondari niliamua kujiunga na chuo cha veta Kwa ajili ya kufanya kazi
hii ya kuchomelea na kiukweli nilifanikiwa ila tatizo kubwa naloliona ni
ajira ya uhakika sisi wanawake katika fani hii tumekuwa hatuaminiki hivyo
mtu mpaka akuletee kazi yake amejitafakari sana" Flora aliongeza.
Anabainisha kuwa amekuwa
anajitolea katika taasisi mbalimbali za Serikali Kwa kipindi kirefu, nafasi
zimekuwa zinatoka lakini amekuwa anashindwa kuomba Kwa sababu hana
vigezo vinavyostahili.
WANAPOKUWA KAZINI
USHIRIKIANO UPOJE NA WENGINE
Anabainisha kwa kutoa
shukrani kuwa, tangu waanze kufanya kazi kuanzia ngazi ya chuo mpaka sasa
wanapojitolea katika taasisi za Serikali wamekuwa wakipewa ushirikiano mkubwa
sana na wanaume ambao wanawakuta katika maeneo yao ya kazi.
"Tunachoshukuru wanaume
tunaofanyanao kazi wamekuwa wanatupa ushirikiano mkubwa sana haswa tunapokuwa
nao katika kazi moja yale ambayo tumekuwa hatuyajui wamekuwa wakituelewesha,
wakati mwingine, unakuta wanapata kazi za nje wanatusaidia kwa kutuunganisha na
sisi ili tuweze kupata fedha za kujikimu" Alisema Flora.
KAZI HII YA UHANDISI
MITAMBO NA UCHOMELEAJI UMEWASAIDIAJE?
i.
Kujipatia kipato
cha kuweza kujikimu; tangu kuanza Kwa kazi hii wameweza kujipatia kipato kidogo
ambacho kinawasaidia angalau kupata fedha Kwa ajili ya kujiendeleza kimaisha.
ii.
Kuongeza ujuzi
waliotoka nao chou; tangu walipoanza kujitolea wamekuwa wakufanya kazi nyingi
za ndani na nje, hivyo mafanikio mengine ambayo ameyapata ni pamoja na kuongeza
ujuzi wao waliotoka nao shule.
CHANGAMOTO
WALIZONAZO NI ZIPI?
i.
Matatizo
wanayokumbana nao ni pamoja kukutana na baadhi ya makampuni kuwashusha hadhi na
kuwaona kama wakiwaajiri hawawezi kufanya kazi hizo kama wanavyofanya
wanaume.
ii.
Malipo madogo
kutoka katika Taasisi za Serikali, hivyo 0wamekuwa wakifanya kazi
bure hali inayowapelekea kuishi katika mazingira magumu.
iii.
Ukosefu wa mitaji
(fedha) Kwa ajili ya kununua vifaa vya kufanyia kazi pindi wanapopata kazi za
nje.
FURSA ZA KIBIASHARA
Fursa za kibiashara zipo
nyingi, lakini ni pale tu mwanamke atakapokuwa amefanya kazi na ikakubalika na
mteja wake, pale anapoaminiwa na mteja basi inakuwa rahisi mteja yule kumletea
kazi mbalimbali.
Pindi mwanamke anapokuwa mbuninifu
wa vitu mbalimbali kama vile mapambo na kadhalika, itamsaidia watu kupenda biashara
yake na kuamua kununua. Mfano, kwa sasa kuna fursa ambayo wanawake wengi ambao
wanafanya kazi ya uchomeleaji wanafanya ni ile ya kutengeneza stendi za aina
tofauti za kuwekewa maua au kuchonga bidhaa mbalimbali Kwa kutumia chuma.
Aidha, iwapo mwanamke akiwa
amepitia masomo yake vizuri na kupata ujuzi wa kutosha itamsaidia kuweza
kujiajiri ikiwemo kufungua eneo lake Kwa ajili ya kufanya kazi.
WITO GANI WANAUTOA KWA SERIKALI?
i.
Wameiomba
serikali kutoa kipaumbele au kutoa nafasi za upendeleo Kwa wanawake ambao
wamesoma masomo ya uhandisi wa aina yoyote, ikiwemo uchomeleaji, uchongaji
pamoja na ubunifu.
ii.
Aidha Taasisi
hizi za Serikali zitenge fedha angalau kidogo za kuwapa wanawake ambao
wanajilea katika Taasisi zao Kwa ajili ya kuwawezesha kuweza
kujikimu katika baadhi ya majukumu.
iii.
Wamevitaka vyuo vya
ufundi ikiwemo VETA kupunguza masharti ya kutoa ajira na waweze kuwapa
ajira kuanzia wanafunzi wenye ngazi ya pili ili waweze kujitafutia ajira
wakati wakiwa wanafanya kazi ili kuwasaidia na wale wanaotoka kwenye familia
duni.
iv.
Idadi ya
wanafunzi wa kike katika fani hiyo bado ni ndogo ikilinganishwa na wanaume, ni
dhahiri juhudi na mkakati wa makusudi unahitajika ili kuongeza udahili wa kundi
hili hasa katika fani ya uhandisi na uchomeleaji.
v.
Serikali
iaangalie namna ya kuwapatia mitaji (mikopo) rahisi isiyokuwa na riba
itakayowasaidia kuanza kujiajiri wenyewe Ili waweze kununua vitendea kazi.
AFISA UHUSIANO NA
MASOKO KUTOKA TEMDO ALONGA
Kwa upande wake
Afisa uhusiano na masoko kutoka Temdo, Dkt. Sigisbert Mmasi, alisema kuwa
serikali imekuwa inatoa vipaumbele Kwa wanawake katika swala la ajira lakini
shida iliopo ni kwamba wanawake wengi wamekuwa hawana sifa zinazostahili.
"Shida ya Wanawake
inaanzia shuleni unakuta serikali imewapa vipaumbele wasichana wote wanaosoma
masomo ya sayansi lakini chakushangaza unakuta wasichana wengi wanakimbilia
masomo ya biashara na sanaa na ndio maana unakuta hata kwenye upande wa ajira ni wachache
waliopo katika hizi fani za uhandisi na hata ufundi mchundo (uchomeleaji &
uchongaji).” Alisema Afisa huyo.
Alitolea mfano katika taasisi
ya TEMDO, na kusema kuwa tangu mwaka 2006 ni mwanamke mmoja tu aliajiriwa kama
fundi mchundo na Kuna wengine wawili ambao wanaojitolea akiwepo wa
mwaka mmoja.
WITO KWA WANAWAKE
Alifafanua kuwa, wanawake
wengi wanaona kazi za uhandisi na kuchomelea ni ngumu zaidi na wengi wao
wanataka kazi nyepesi hivyo aliwataka wanawake kuamka na kuacha kuchagua
kazi bali wafanye kazi yeyote itayowaingizia kipato kwani kazi ni kazi, kwani
kwasasa kuna vifaa maalumu vinatumika pahala pakazi ili kumlinda mfanyakazi
asidhurike wakati anatekeleza majukumu yake.
Aidha aliwataka watoto wa
kike waliopo mashuleni kusomea masomo ya sayansi kwani serikali imetoa
vipaumbele Kwa watoto wa kike wote watakao soma masomo hayo.
Tatizo la ajira ni kubwa mno
hususani kwa wanawake, ni vyema serikali ikaamua kutoa kipaumbele au kutenga
nafasi kwa ajili ya ajira za wanawake, iwapo ikitangaza ajira kumi basi
watoe vipaumbele ajira tatu au nne ziwe maalumu kwa wanawake.
Post a Comment
unashauriwa kutoa maoni muda na wakati wowote na kama unahabari yeyote unaruhusiwa kututumia